આયુર્વેદથી લઈને મેડિકલ સાયન્સ સુધી દરેક સ્તરે સવારે વહેલા ઉઠવું સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક કહેવાય છે. આપણે જે રીતે જીવીએ છીએ, શું ખાઈએ છીએ, જ્યારે આપણે ઊંઘીએ છીએ અને જાગીએ છીએ, આ બધાની અસર આપણા સ્વાસ્થ્ય પર પડે છે. સવારે વહેલા ઉઠવાની આદત તમને ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભ આપી શકે છે. મેડિકલ સાયન્સના નિષ્ણાતો આ આદતને શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય બંને માટે વિશેષ ફાયદાકારક માને છે. જો કે, હાલમાં, અવ્યવસ્થિત જીવનશૈલીને કારણે લોકોના સૂવાના-જાગવાના સમયને ઘણી અસર થઈ છે. રાત્રે મોડા સૂવાની અને સવારે મોડા ઉઠવાની આદત આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે તો હાનિકારક છે જ, પરંતુ તેની માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ઘણી નકારાત્મક અસરો પણ પડી શકે છે.
આયુર્વેદની થિયરી અનુસાર, સવારે સૂર્યોદય થાય તે પહેલાં વ્યક્તિએ જાગવું જોઈએ, જ્યારે મેડિકલ સાયન્સ કહે છે કે સવારે 6 વાગ્યા સુધી જાગવાની અને વોક-એક્સરસાઇઝ કરવાની દિનચર્યા તમારા માટે ખૂબ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. શરીર અને મન બંનેને સ્વસ્થ રાખવા માટે સવારે વહેલા ઉઠવાની આદત બનાવો, તેનાથી તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ફાયદા થઈ શકે છે. ચાલો જાણીએ આવા જ કેટલાક ફાયદાઓ વિશે.
માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક
અભ્યાસ દર્શાવે છે કે વહેલા ઉઠવાની ટેવ આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં ખૂબ મદદરૂપ થઈ શકે છે. વહેલા ઉઠવાનો બીજો મહત્વનો ફાયદો એ છે કે તે તણાવનું સ્તર ઓછું રાખે છે. જ્યારે તમે વહેલા ઉઠો છો, ત્યારે દિનચર્યા સકારાત્મકતા ફેલાવે છે. સંશોધન સૂચવે છે કે જે લોકો સવારે વહેલા ઉઠે છે તેઓને સ્ટ્રેસ-ડિપ્રેશન જેવી સમસ્યાઓનું જોખમ મોડા ઊઠનારાઓની સરખામણીમાં ઓછું હોય છે.
કસરત માટે સમય
સવારે વહેલા ઉઠવાની આદત તમને યોગ-વ્યાયામ માટે સમય કાઢવામાં મદદ કરી શકે છે. મોડા ઉઠનારાઓ માટે કસરત કરવી ઘણીવાર મુશ્કેલ હોય છે. વ્યાયામ ન કરવાની આદતથી તમારી શારીરિક નિષ્ક્રિયતા વધે છે, જેના કારણે ઘણી બીમારીઓ થવાનું જોખમ રહે છે. નિષ્ણાતોના મતે સવારે ખુલ્લી હવામાં કસરત કરવાથી શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય બંનેને ફાયદો થાય છે.
સારી ઊંઘ મેળવવાની રીતો
ઊંઘની ગુણવત્તામાં સુધારો
જો તમને લાગતું હોય કે સવારે વહેલા જાગવાથી તમને ઊંઘ નહીં આવે, તો તમારે ફરીથી વિચારવાની જરૂર છે. સંશોધન સૂચવે છે કે જે લોકો વહેલા જાગે છે તેઓ વહેલા સૂવાના સમયનું સંચાલન કરી શકે છે. આ ફક્ત તમારી દિનચર્યામાં સુધારો જ નથી કરતું, પરંતુ તે સારી ગુણવત્તાની ઊંઘ મેળવવામાં પણ મદદરૂપ માનવામાં આવે છે. શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે સારી ગુણવત્તાની ઊંઘ જરૂરી માનવામાં આવે છે.
સવારે વહેલા ઉઠવાની ટેવ પાડો
જો તમે મોડેથી ઉઠતા હોવ અને હવે વહેલા ઉઠવા માંગતા હોવ તો ધીમે ધીમે શરૂ કરો. સમયમાં અચાનક ફેરફાર કરવાથી માથાનો દુખાવો અને થાક જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. દરરોજ 10-15 મિનિટ વહેલા ઉઠવાની આદત બનાવો. સવારે વહેલા જાગવા માટે રાત્રે વહેલા સૂવું અને હળવો ખોરાક લેવો મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. દિનચર્યામાં આ સકારાત્મક પરિવર્તન તમને ઘણી રીતે લાભ આપી શકે છે.