ખાનગી નોકરીઓમાં સ્થાનિકો માટે 75 ટકા અનામત રાખવાનો મામલો હવે સુપ્રીમમાં પહોંચશે
હવે પ્રાંતવાદ પણ રોજગારીને આભડી જાય તેવો ઘાટ સર્જાયો છે. ખાનગી નોકરીઓમાં સ્થાનિકો માટે 75 ટકા ટકા અનામત રાખવાનો અમુક રાજ્યોનો નિર્ણય વિવિધ હાઇકોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો. હવે આ મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચવાનો છે. ક્ષ્સુપ્રિમ કોર્ટે આ પેન્ડિંગ કેસો ટ્રાન્સફર કરવા અંગેના અભિપ્રાયો માંગ્યા છે.
જસ્ટિસ એલ નાગેશ્વર રાવ અને બીઆર ગવઈની બેંચ હરિયાણા રાજ્ય દ્વારા 3 ફેબ્રુઆરીના રોજ પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટ દ્વારા હરિયાણામાં સ્થાનિકો માટે ખાનગી ક્ષેત્રમાં 75% અનામતની જોગવાઈના આદેશ વિરુદ્ધ દાખલ કરવામાં આવેલી વિશેષ અરજીની સુનાવણી કરી રહી હતી.
બેન્ચે કહ્યું કે આંધ્ર પ્રદેશ અને ઝારખંડ દ્વારા પસાર કરાયેલા સમાન કાયદાઓને હાઈકોર્ટ સમક્ષ પડકારવામાં આવ્યા છે અને પૂછવામાં આવ્યું છે કે શું તે તમામ બાબતોને મોટા મુદ્દા પર નિર્ણય લેવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે. જ્યારે આ મામલાની સુનાવણી થઈ ત્યારે હરિયાણા રાજ્ય વતી સોલિસિટર જનરલ ઓફ ઈન્ડિયા તુષાર મહેતાએ રજૂઆત કરી હતી કે, એક ગેરવાજબી આદેશ દ્વારા, તેમને માત્ર 90 સેક્ધડ સુધી સાંભળ્યા બાદ, કાયદા પર સ્ટે આપવામાં આવ્યો છે.
જસ્ટિસ એલ નાગેશ્વર રાવે ધ્યાન દોર્યું કે તેમણે એક અખબારમાં વાંચ્યું હતું કે આંધ્રપ્રદેશ અને ઝારખંડ રાજ્યોએ પણ ડોમિસાઇલ આરક્ષણ માટે સમાન કાયદા પસાર કર્યા છે જેને હાઈકોર્ટ સમક્ષ પડકારવામાં આવ્યા છે. જસ્ટિસ રાવે સોલિસિટર જનરલ અને વરિષ્ઠ વકીલ દુષ્યંત દવે અને મુકુલ રોહતગીના મંતવ્યો માંગ્યા, “જો મામલો અન્ય હાઈકોર્ટ સમક્ષ છે, તો શું અમે હાઈકોર્ટ પાસેથી કાગળો માંગીને મોટા મુદ્દા પર સુનાવણી કરી શકીએ છીએ, તમે અમને કહી શકો છો.”સુપ્રીમ કોર્ટના મુદ્દાઓની સુનાવણીના સંદર્ભમાં કેસના પીડિતોને પ્રતિવાદીઓ માટે હાજર રહેવા જણાવ્યું હતું.
જ્યારે દવે સંમત થયા હતા કે સુપ્રીમ કોર્ટ કેસોને સ્થાનાંતરિત કર્યા પછી સુનાવણી કરી શકે છે, રોહતગીએ કહ્યું કે તેમને ગ્રાહકો સાથે પરામર્શ કર્યા પછી “વિચારણા” કરવા માટે સમયની જરૂર છે. જસ્ટિસ રાવે સોલિસિટર જનરલને કહ્યું, “તમે વચગાળાના આદેશની વિરુદ્ધમાં આવ્યા છો. અમે હાઈકોર્ટને પક્ષકારોને સાંભળ્યા પછી નિર્ણય લેવા કહી શકીએ છીએ.” “ત્યાં એક જ વિનંતી છે કે સ્ટે વચ્ચે છે. તેનો અમલ થઈ ચૂક્યો છે. કૃપા કરીને સોમવારે તેને સાંભળો,” એસજીએ વિનંતી કરી. ખંડપીઠે સુનાવણી સોમવાર સુધી મુલતવી રાખી હતી અને હાઇકોર્ટમાં પેન્ડિંગ સમાન મુદ્દાઓની સ્થિતિ સુનિશ્ચિત કરવા કહ્યું હતું.
હકીકતમાં, જસ્ટિસ અજય તિવારી અને જસ્ટિસ પંકજ જૈનની ડિવિઝન બેન્ચે હરિયાણા સ્ટેટ લોકલ કેન્ડિડેટ્સ એમ્પ્લોયમેન્ટ એક્ટ 2020ના અધિકારને પડકારતી રિટ પિટિશન પર કાયદા પર સ્ટે આપ્યો છે. હરિયાણા રાજ્ય વતી ભારતના સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાને સાંભળ્યા પછી, હાઇકોર્ટે રિટ અરજીઓને મંજૂરી આપી અને એક્ટની કામગીરી પર સ્ટે આપ્યો. ફરીદાબાદ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ એસોસિએશન (એફઆઈએ) એ ગયા મહિને પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટ સમક્ષ અરજી દાખલ કરી હતી. અરજી સ્વીકારીને કોર્ટે રાજ્ય સરકારને પણ નોટિસ ફટકારી છે.
નોંધનીય છે કે હરિયાણા સ્ટેટ લોકલ કેન્ડીડેટ્સ એમ્પ્લોયમેન્ટ એક્ટ 2020, જે 6 નવેમ્બર, 2021 ના રોજ અધિસૂચિત કરવામાં આવ્યો હતો, તે ખાનગી ક્ષેત્રની નોકરીઓમાં સ્થાનિક ઉમેદવારો માટે 30,000 રૂપિયા પ્રતિ મહિને ઓછા પગાર સાથે 75 ટકા અનામત પ્રદાન કરવા માંગે છે. આ કાયદો 15 જાન્યુઆરી, 2022થી અમલમાં આવવાનો હતો. કાયદો તમામ કંપનીઓ, સોસાયટીઓ, ટ્રસ્ટો, મર્યાદિત જવાબદારી ભાગીદારી પેઢીઓ, ભાગીદારી પેઢીઓ અને દસ કે તેથી વધુ વ્યક્તિઓને રોજગારી આપતી કોઈપણ વ્યક્તિ માટે લાગુ પડે છે, પરંતુ તેમાં કેન્દ્ર સરકાર અથવા રાજ્ય સરકારનો સમાવેશ થતો નથી, અથવા તેમની માલિકીની કોઈપણ સંસ્થા કરવામાં આવી હોય. કોર્ટ સમક્ષ અરજી આ અરજી ઉત્તર ભારતના અગ્રણી ઉદ્યોગ સંગઠન, એફઆઈએ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી છે, જેની રચના 1952માં સાહસિક ઉદ્યોગપતિઓના જૂથ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
જેમાં કાયદાને ગેરબંધારણીય અને ભારતના બંધારણની કલમ 14, 15 અને 19નું ઉલ્લંઘન કરનાર તરીકે પડકારવામાં આવ્યો છે. આ અરજીમાં આખરે નિર્ણય ન આવે ત્યાં સુધી એક્ટના અમલીકરણ પર સ્ટે મૂકવાની પણ માંગ કરવામાં આવી છે. પિટિશનમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે અધિનિયમ ગેરબંધારણીય છે કારણ કે તે ખૂબ જ અસ્પષ્ટ, મનસ્વી છે અને અન્ય બાબતોની સાથે તેમાં નિયુક્ત અધિકૃત અધિકારીઓને ખૂબ વ્યાપક વિવેકબુદ્ધિ આપે છે, અને આમ આ કાયદાને ગેરબંધારણીય ગણવા માટે સ્વતંત્ર આધાર પૂરો પાડે છે.