૬ દિવસ વહેલા ૧૬મીથી આંદામાનમાં ચોમાસનો પ્રવેશ
મે ના અંત સુધીમાં કેરળમાં મેઘરાજા જમાવટ કરશે : કોરોનાના કારણે વાતાવરણમાં બદલાવના પગલે વરસાદની પેટર્ન સુધરે તેવી અપેક્ષા
ચાલુ વર્ષે દેશમાં મેઘરાજાની સવારી છ દિવસ વહેલી પધારે તેવી આશાઓ સેવવામાં આવે છે. આંદામાનમાં ચોમાસાનો પ્રારંભ ૧૬મીથી થઈ જશે તેવું હવામાન વિભાગનું કહેવું છે. બંગાળની ખાડીમાં સર્જાયેલા કલોનીક સર્ક્યુલેશનના પરિણામે ચોમાસુ છ દિવસ વહેલુ આવશે. આ ઉપરાંત મે ના અંત સુધીમાં કેરળમાં મેઘરાજા જમાવટ કરે તેવી પણ અપેક્ષા છે. હાલ કોરોનાના પગલે લાદવામાં આવેલા લોકડાઉનના કારણે હવામાન શુદ્ધિ સહિતના ફેરફાર થયા છે. જેથી વરસાદની પેટર્ન સુધરે તેવી શકયતાઓ છે. ઉપરાંત ગુજરાત સહિતના રાજ્યોમાં અગાઉ જેમ ચોમાસુ મોડુ બેસવાની આગાહી થઈ હતી તે ખોટી ઠરે અને વહેલુ ચોમાસુ બેસે તેવું પણ ફલીત થાય છે.
વિગતો મુજબ બંગાળની ખાડીમાં આવેલા ચક્રવાતના કારણે ચોમાસુ તેની સામાન્ય શરૂઆતની તારીખના આશરે છ દિવસ પહેલા ૧૬ મેની આસપાસ અનાદમાન અને નિકોબાર દ્વીપસમૂહ પર પહોંચવાની સંભાવના છે, એમ ભારતીય હવામાન વિભાગે બુધવારે જણાવ્યું હતું. ચોમાસુ સામાન્ય રીતે ૨૦ મેની આસપાસ આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓને આવરી લે છે. તે પછી કેરળ પહોંચવામાં સામાન્ય રીતે ૧૦-૧૧ દિવસ લાગે છે જે ભારતમાં વરસાદની મોસમ શરૂ થાય છે. જો કે, ચોમાસું હવે ૧૬ મેની આસપાસ આંદામાન અને નિકોબાર પહોંચે તેવી સંભાવના છે. હવામાન વિભાગ પણ મેં મહિનાના અંત સુધીમાં કેરળમાં ચોમાસુ જમાવટ કરશે તેવી અપેક્ષા રાખે છે.
હવામાન વિભાગે જણાવ્યું કે, નીચા દબાણવાળા ક્ષેત્ર, ચક્રવાતની રચનાનું પહેલું પગલું બુધવારે સવારે દક્ષિણ પૂર્વ બંગાળની ખાડી અને તેની સાથેના દક્ષિણ અંદમાન સમુદ્રમાં બન્યું હતું. તે સંભવત ૧૫મીના રોજ દક્ષિણ બંગાળની ખાડીના મધ્ય ભાગો પરના પ્રેસર કેન્દ્રિત થવાની સંભાવના છે અને ૧૬ મેની સાંજ સુધીમાં દક્ષિણ પશ્ચિમ અને પશ્ચિમ-મધ્ય બંગાળની ખાડીની બાજુમાં આવેલા ચક્રવાતી તોફાનમાં વધુ તીવ્ર બને છે.
હવામાન વિભાગે જણાવ્યું હતું કે, સિસ્ટમ (ચક્રવાત)ની સાથે મળીને, ૧૬ મેની આસપાસ દક્ષિણ બંગાળની ખાડી, આંદામાન સમુદ્ર અને આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ પર દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસાની આગોતરા સંજોગો યોગ્ય રહેશે.” તેના પ્રભાવ હેઠળ, ૧૫ મે પછી દક્ષિણ અને મધ્ય બંગાળની ખાડી અને અંદમાન સમુદ્રમાં પ્રતિકૂળ હવામાનની સંભાવના છે.
આ વર્ષથી, આઇએમડીએ ૧૯૬૦-૨૦૧૯ના ડેટાના આધારે દેશના કેટલાક ભાગો માટે ચોમાસાની શરૂઆત અને પાછો ખેંચવાની તારીખોમાં પણ સુધારો કર્યો છે. અગાઉની તારીખો ૧૯૦૧ થી ૧૯૪૦ સુધીના ડેટાના આધારે હતી.
રાજધાની માટે ચોમાસા માટે નવી સામાન્ય શરૂઆતની તારીખ ૨૩ જૂનથી ૨૭ જૂન સુધી સુધારી દેવામાં આવી છે. આ જ રીતે, મુંબઇ અને કોલકાતા માટે ૧૦ થી ૧૧ જૂન, અને ચેન્નઈ માટે ૧ થી ૪ જૂન સુધીની તારીખોમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. એકંદરે વરસાદની પેટર્ન બદલાય તેવી શક્યતા છે. નોર્થ વેસ્ટ ભારતમાં ચોમાસાનું આગમન સામાન્ય કરતા વહેલુ થશે. ચાલુ વર્ષે ચોમાસુ ૮મી જુલાઈએ બેસે તેવી શકયતા છે. અગાઉ ચોમાસુ ૧૫ જુલાઈએ બેસશે તેવો અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો હતો. અલબત હવે હવામાન વિભાગના આંકડા ચોમાસાની તારીખો અંગે જુદુ કહી રહ્યાં છે. વર્તમાન સમયે કોરોના વાયરસની મહામારીના કારણે દેશમાં કાર્બન ડાયોકસાઈડ સહિતના ઝેરી વાયુઓનું પ્રમાણ ૩૦ ટકા જેટલું ઘટી ગયું છે. વાતાવરણ ચોખ્ખુ બન્યું છે. પરિણામે સમુદ્રમાં પ્રેસર સર્જાવા અને વાદળા બંધાવાની પ્રક્રિયાને અસર થાય તેવી ધારણા છે. દરમિયાન આંદામાન-નિકોબારમાં ૬ દિવસ ચોમાસુ વહેલુ આવશે તેવું હવામાન વિભાગનું કહેવું છે. કેરળમાં મે મહિનાના અંત સુધીમાં ચોમાસુ રંગત જમાવશે. ગુજરાતમાં પણ ચોમાસુ મોડુ નહીં રહે.