બાળક માટે માતા-પિતા બંને જરૂરી !!!
માતા-પિતા વચ્ચે થતા ઝગડાના કારણે બાળકના કુમળા માનસ પર થતી અસરોને રોકવા સુપ્રીમ કોર્ટનો મહત્વપૂર્ણ ચૂકાદો
વર્તમાન સમયમાં ભારતીય સંસ્કૃતિ પર પશ્ર્ચિમી સંસ્કૃત્તિની અસરો થઈ રહી છે. જેથી એક સમયે પવિત્ર મનાતા પતિ પત્ની વચ્ચેના સંબંધોમાં નાની મોટી ખટાસો સામાન્ય રીતે જોવા મળે છે. હાલમાં પતિ-પત્નિ વચ્ચેના તંગ સંબંધોના કારણે છૂટાછેડાના કેસોની સંખ્યા દિન પ્રતિદિન વધી રહી છે. પતિ પત્નિના વચ્ચે સહનશકિતના અભાવે થતા ઝગડા અને બોલાચાલીની અસર તેમના કુમળા માનસના બાળકની મનોસ્થિતિ પર થતી હોય છે. ભગવાનની ભેટ સમાન મનાતા બાળકોને નાનપણમાં માતા-પિતા બંનેનાપ્રેમ, હુંફની જરૂર હોય છે. પરંતુ, દંપતિ વચ્ચેના થતાવિખવાદના કારણે તેમના મન પર થતી નકારાત્મક અસર રોકવા સુપ્રીમ કોર્ટે એક મહત્વપૂર્ણ ચૂકાદો આવ્યો છે. જેમાં સુપ્રીમ કોર્ટે જણાવ્યું છે કે બાળક માટે માતા પિતા બંને જરૂરી છે. અને છૂટાછેડાનાંકેમમાં ક્સ્ટડીથી દૂર થયેલા મા-બાપને મળવાનો ઈન્કાર કરી શકાય નહી બાળકને તેના માતાપિતાને દરરોજ ૫ થી ૧૦ મીનીટ સુધી વાતચીત કરવાનો હકક છે.
વૈવાહિક વિવાદમાં ફસાયેલો માતાપિતાના બન્નેનો પ્રેમ અને મેળવવા નોે તેને બાળકના માનવાધિકાર છે.તેમ માનીને સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે કહ્યું કે માતા-પિતાએ બાળકની કસ્ટડીમાં નકારી કાઢવાનો અધિકાર હોવો જોઇએ. દરરોજ તેની સાથે ૫ થી ૧૦ મિનિટ વાત કરવાનો અધિકાર છે સુપ્રીપ કોર્ટની જસ્ટીસ દીપક ગુપ્તા અને ન્યાયાધીશ અનિરુધ્ધ બોઝની ખંડપીઠે જણાવ્યું હતું કે, મોટાભાગની અદાલતો જ્યારે બાળકનો પતિ કે પત્નીને કસ્ટડી આપે છે ત્યારે બીજા સાથીને મુલાકાતનો હક આપતો કોઈ આદેશ આપતી નથી. “બાળક, ખાસ કરીને નાનીવયના બાળકને પ્રેમ, સ્નેહ સાથે બંને માતાપિતાબન્નનું રક્ષણ જરૂરી છે. એટલા માટે માતાપિતા એકબીજા વચ્ચે વિવાદ હોય તો તેનો અર્થ એ નથી કે બાળકને સંભાળ, સ્નેહ, પ્રેમ અથવા સંરક્ષણ નકારવું જોઈએ.
સુપ્રીમ કોર્ટ અમેરિકા સ્થિત એનઆરઆઈ દંપતીની કસ્ટડી લડતનો ચુકાદો આપતાં જણાવ્યું હતું. કે, જો એક માતા-પિતાને કસ્ટડી આપવામાં આવે તો પણ બીજા માતાપિતા પાસે પર્યાપ્ત મુલાકાત અને સંપર્ક અધિકાર હોવા જોઈએ. કોર્ટે કહ્યું કે તે ફક્ત આત્યંતિક સંજોગોમાં જ એક માતાપિતાએ બાળક સાથે સંપર્ક નકારી કા ૨એનડીવો જોઇએ અને અદાલતોએ તેનું કારણ સોંપવું આવશ્યક છે. ખંડપીઠે જણાવ્યું હતું કે, “જો ત્યાં સુધી જુદા જુદા મત લેવા માટે વિશેષ સંજોગો ન આવે ત્યાં સુધી માતાપિતાને બાળકની કસ્ટડીનો ઇનકાર કરવામાં આવે છે, તેને રોજ ૫-૧૦ મિનિટ સુધી તેના બાળક સાથે વાત કરવાનો અધિકાર હોવો જોઈએ,આકેસમાં પત્નીએ રાજસ્થાન હાઈકોર્ટના હુકમને અરજી પર ચુકાદો કોર્ટે આ આદેશ પસાર કર્યો હતો, જેમાં તેણે ઓછો વર્ષની પુત્રીની કસ્ટડીમાં ત્યાં કોર્ટ કાર્યવાહી કરવા માટે યુ.એસ. પરત જવા માટે નિર્દેશ આપ્યો હતો. યુ.એસ. કોર્ટે તેને દેશ નહીં છોડવાનો નિર્દેશ આપ્યો હોવા છતાં તેણીએ તેના બાળક સાથે યુ.એસ. છોડી દીધી હતી.
ખંડપીઠે પતિના વકીલ પ્રભજિત જૌહરની દલીલ સાથે સંમત થયા હતા જેમણે કહ્યું હતું કે તે તેમની પત્ની છે કે જેણે યુ.એસ. કોર્ટમાં કાર્યવાહી શરૂ કરી હતી અને આ કેસને તે અદાલત દ્વારા સુનાવણીમાં લેવો જ જોઇએ. જો તેણે જવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, તો કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો હતો કે તે પછી તેણે ૩ ફેબ્રુઆરીએ સુપ્રમના રજિસ્ટર જનરલ સમક્ષ બાળકને તેના પતિ અથવા સાસરપક્ષમાં સોંપવો પડશે.
“જો બાળક પતિ અથવા તેના માતાપિતા બંને સાથે યુએસએ જાય છે, તો પતિએ ખાતરી કરી લેશે કે બાળક દરરોજ વિડિઓ કોલિંગ સુવિધાઓ દ્વારા તેની માતા સાથે વાત કરે છે,તેમ સુપ્રીમ કોર્ટ તેમાં ચુકાદામાં ઉમેયું હતુું.
