રાજયના ઔદ્યોગિક બેલ્ટોમાં વિવિધ આફતોની મોકડ્રીલ યોજીને વિવિધ તંત્રોની સર્તકતાની સતત ચકાસણી કરવાનો રાજય ડીઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટીનો નિર્ણય
દાયકાઓથી ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રે અગ્રણી રહેલા ગુજરાતમાં અમદાવાદથી લઈને વાપી સુધીના બેલ્ટમાં હજારો વિવિધ પ્રકારના ઔદ્યોગિક એકમો આવેલા છે. આ ઔદ્યોગિક એકમોમાં ભોપાલ ગેસ દુર્ઘટના કાંડ જેવી આફત આવે તો મોટા પ્રમાણમાં નાગરિકોને મુશ્કેલી પડવાની સંભાવનાઓ સમયાંતરે વ્યકત થતી રહે છે. જેથી, આવી વિવિધ પ્રકારની કુદરતી કે કૃત્રિમ આફતો સમયે વિવિધ સરકારી તંત્રોની સર્તકતા ચકાસવા મોક ડ્રીલો અને ડીઝાસ્ટર કવાયતો હાથ ધરવાનો રાજય સરકારે નિર્ણય કર્યો છે.
રાજ્યની રૂપાણી સરકારે રાસાયણિક ઉદ્યોગ ક્લસ્ટરોમાં અમદાવાદથી વાપી સુધીની શ્રેણીબદ્ધ મોક ડ્રીલ અથવા કવાયત કરવાની યોજના બનાવી છે. માનવસર્જિત અથવા કુદરતી આપત્તિની ઘટનામાં ઔદ્યોગિક ક્લસ્ટરોની સજ્જતા અને નબળાઈઓનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે આ હાથ ધરવામાં આવી રહ્યા છે. આ કવાયતોમાં ગુજરાત રાજ્ય ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી (જીએસડીએમએ) ના કર્મચારીઓ, વિવિધ નાગરિક સંસ્થાઓની કટોકટી સેવાઓ અને અન્ય એજન્સીઓ શામેલ કરાશે. આ કવાયતો અમદાવાદથી વાપી સુધીના પટ્ટાના તમામ ઉદ્યોગોના ક્લસ્ટરોમાં તબક્કાવાર રીતે લેવામાં આવશે.
જીએસડીએમએના સીઇઓ અનુરાધા મલે જણાવ્યું હતું કે, મેગા કવાયત કસરત વિવિધ રસાયણો અને રાજ્ય સરકારની રાસાયણિક ઉદ્યોગોને અસર કરતી માનવ બનાવટ અથવા કુદરતી આફતની સ્થિતિની તૈયારીની ચકાસણી કરશે. આ ભારતની આ પ્રકારની મોકડ્રીલ કવાયત હશે, કેમ કે આપણે ગુજરાતના સમગ્ર ઔદ્યોગિક પટ્ટાને આવરી લઈએ છીએ. કેમિકલ ઉદ્યોગ એ ગુજરાતમાં ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રનો મુખ્ય ઘટક છે, જે ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં ૪૦% થી વધુનો ફાળો આપે છે. રાસાયણિક પ્રક્રિયાઓનું સંપૂર્ણ સ્પેક્ટ્રમ ગુજરાતમાં જોવા મળે છે, જેમાં હાઇડ્રોકાર્બન પ્રોસેસિંગ, રિફાઇનિંગ પ્રોડક્ટ્સ, પેટ્રોકેમિકલ પોલિમર, માનવસર્જિત રેસા, ખાતરો, હેલ્થકેર પ્રોડક્ટ્સ, જંતુનાશકો, રંગો, દંડ રસાયણો વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. ગુજરાતમાં કેમિકલ ઉદ્યોગનો ફેલાવો તે માનવસર્જિત મોટી આપત્તિઓ માટે સંવેદનશીલ બનાવે છે, જેનું જોખમ કુદરતી જોખમો ઉપર અને ઉપર છે. સીઈઓએ ઉમેર્યું કે, બધાં રાસાયણિક સંકટ ધરાવતા જીલ્લાઓમાં મોક કવાયત હાથ ધરવામાં આવશે, જેમાં દક્ષિણ ગુજરાત પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે, જેમાં કેમીકલ એકમોનું ખાસ ધ્યાન છે, ખાસ કરીને નિષ્ક્રિય વાયુઓ સાથે સંકળાયેલા તેમ તેમણે અંતમાં ઉમેર્યું હતું.
