- ઇન્ટરનેશનલ ઇલેક્શન વિઝિટર્સ પ્રોગ્રામ (આઇઇવીપી)ના ભાગરૂપે ડેલિગેટ્સ વિશ્વની સૌથી મોટી ચૂંટણીના સાક્ષી બનશે, જેનું ઉદઘાટન રવિવારે દિલ્હીમાં CEC રાજીવ કુમાર અને ECs જ્ઞાનેશ કુમાર અને સુખબીર સિંહ સંધુની હાજરીમાં કરવામાં આવ્યું હતું.
Loksabha Election 2024 : 2024ની લોકસભા ચૂંટણીનું નિરીક્ષણ કરવા માટે 23 દેશોમાંથી ચૂંટણી પ્રબંધન સંસ્થાઓ (EMB) ના 75 આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિનિધિઓ ભારત પહોંચ્યા છે. મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી (CEC) રાજીવ કુમારે જણાવ્યું હતું કે ભારતના ચૂંટણી પંચે (ECI) પારદર્શિતાની સંસ્કૃતિને પ્રોત્સાહન આપવા અને લોકશાહીમાં ચૂંટણી પ્રથાના ઉચ્ચ ધોરણો પ્રત્યેની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પુનરાવર્તિત કરવા માટે તેમને ભારતમાં આમંત્રણ આપ્યું હતું.
આ સિવાય ભૂટાન અને ઈઝરાયેલથી પણ મીડિયાના પ્રતિનિધિઓ પહોંચ્યા છે.
ઇન્ટરનેશનલ ઇલેક્શન વિઝિટર્સ પ્રોગ્રામ (આઇઇવીપી)ના ભાગરૂપે ડેલિગેટ્સ વિશ્વની સૌથી મોટી ચૂંટણીના સાક્ષી બનશે, જેનું ઉદઘાટન રવિવારે દિલ્હીમાં CEC રાજીવ કુમાર અને ECs જ્ઞાનેશ કુમાર અને સુખબીર સિંહ સંધુની હાજરીમાં કરવામાં આવ્યું હતું. કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ્ય વિદેશી ચૂંટણી વ્યવસ્થાપન સંસ્થાઓ (EMBs) ને ભારતની ચૂંટણી પ્રણાલીની ઘોંઘાટ તેમજ વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહી દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓથી પરિચિત કરવાનો છે. 75 પ્રતિનિધિઓમાંથી દસથી વધુ પ્રતિનિધિઓ વિવિધ દેશોના અધ્યક્ષો અને મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરોની સમકક્ષ છે. રાજીવ કુમારે કહ્યું, ‘આ અમારી પ્રસ્થાપિત જાહેરાતની નીતિને અનુરૂપ છે, મજબૂત સ્થિતિમાંથી કામ કરી રહ્યા છીએ કે અમારી પાસે છુપાવવા માટે કંઈ નથી. એટલા માટે અમે તેમને આમંત્રિત કરી રહ્યા છીએ.
ઇવેન્ટની વિગતો શેર કરતા, ચૂંટણી પંચે ટ્વિટર પર પોસ્ટ કર્યું કે, ‘CEC રાજીવ કુમાર આજે નવી દિલ્હીમાં આયોજિત આંતરરાષ્ટ્રીય ચૂંટણી મુલાકાતી કાર્યક્રમના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં 23 EMB ના 75 થી વધુ આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિનિધિઓને સંબોધિત કરે છે. પ્રતિનિધિઓને વિશ્વની સૌથી મોટી લોકશાહીમાં વ્યાપક ચૂંટણી કવાયતના વિવિધ પાસાઓની ઝાંખી આપવામાં આવી હતી!’
CEC Rajiv Kumar addresses over 75 international delegates from 23 EMBs at the inaugural session of International Election Visitors Prog held today at New Delhi.
Delegates given an overview of various facets of gigantic election exercise in world’s largest democracy! #GE2024 pic.twitter.com/xkRC5MNBGs
— Election Commission of India (@ECISVEEP) May 5, 2024
જે 23 દેશોમાંથી પ્રતિનિધિઓ આવ્યા છે તેમાં ભૂટાન, મંગોલિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા, મેડાગાસ્કર, ફિજી, કિર્ગીઝ રિપબ્લિક, રશિયા, મોલ્ડોવા, ટ્યુનિશિયા, સેશેલ્સ, કંબોડિયા, નેપાળ, ફિલિપાઇન્સ, શ્રીલંકા, ઝિમ્બાબ્વે, બાંગ્લાદેશ, કઝાકિસ્તાન, જ્યોર્જિયા, ચિલી, ઉઝબેકિસ્તાન છે. , માલદીવ્સ, પાપુઆ ન્યુ ગિની અને નામિબિયાના નામ સામેલ છે. પ્રતિનિધિઓ આગામી તબક્કા, ત્રીજા તબક્કામાં ભારતીય ચૂંટણીઓના આચરણને પ્રથમ હાથે સાક્ષી આપવા 6 રાજ્યોની મુલાકાત લેશે. પ્રતિનિધિઓ જૂથોમાં વિભાજિત થઈને છ રાજ્યો – મહારાષ્ટ્ર, ગોવા, ગુજરાત, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તર પ્રદેશની મુલાકાત લેશે – વિવિધ મતદારક્ષેત્રોમાં ચૂંટણી અને સંબંધિત તૈયારીઓનું નિરીક્ષણ કરવા માટે. આ કાર્યક્રમ 9 મે, 2024 ના રોજ સમાપ્ત થશે. આ કાર્યક્રમ વિદેશી EMB પ્રતિનિધિઓને ભારતની ચૂંટણી પ્રણાલીની ઘોંઘાટ તેમજ ભારતીય ચૂંટણીઓમાં શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓનો પરિચય કરાવશે.
CEC કુમારે જણાવ્યું હતું કે ચૂંટણીના પછીના તબક્કા દરમિયાન વધુ પ્રતિનિધિઓ આવી શકે છે. પ્રતિનિધિઓને સંબોધતા રાજીવ કુમારે જણાવ્યું હતું કે ભારતીય ચૂંટણી ક્ષેત્રનું યોગદાન અને ભારતના ચૂંટણી પંચ દ્વારા કરવામાં આવેલ કાર્ય વિશ્વ લોકશાહી અવકાશમાં મહત્વનો હિસ્સો ધરાવે છે. પ્રક્રિયા અને ક્ષમતાના સંદર્ભમાં જેને કાયદેસર રીતે ‘લોકશાહી સરપ્લસ’ કહી શકાય, તે વિશ્વભરમાં લોકશાહી જગ્યાઓના સંકોચન અથવા ઘટાડાની વધતી જતી ચિંતાઓને ધ્યાનમાં રાખીને ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
કુમારે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતીય ચૂંટણી ક્ષેત્ર અનન્ય છે, કારણ કે ન તો મતદાર નોંધણી ફરજિયાત છે કે ન તો મતદાન ફરજિયાત છે. તેથી, ECI એ સંપૂર્ણ પ્રેરક જગ્યા પર કામ કરવાની જરૂર છે, નાગરિકોને સ્વેચ્છાએ મતદાર યાદીનો ભાગ બનવા માટે આમંત્રિત કરો અને પછી વ્યવસ્થિત મતદાર જાગૃતિ કાર્યક્રમ દ્વારા, તેમને તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરવા માટે પ્રેરિત કરો. તેમણે કહ્યું, “તે કહેવું સ્વયંસ્પષ્ટ હશે કે અમે જે પ્રક્રિયા અપનાવીએ છીએ તેની વિશ્વસનીયતા ચૂંટણીમાં ભારે મતદાન દ્વારા અને મતદાર-વસ્તી ગુણોત્તરના સંદર્ભમાં મતદાર યાદીની સંતૃપ્તિની નજીક છે.”
ભારતમાં ચૂંટણી પ્રક્રિયાના સ્કેલ પર ટિપ્પણી કરતા, તેમણે કહ્યું કે 970 મિલિયન મજબૂત મતદારોનું દેશભરમાં ફેલાયેલા 1 મિલિયનથી વધુ મતદાન મથકો પર 15 મિલિયનથી વધુ મતદાન કર્મચારીઓ દ્વારા સ્વાગત કરવામાં આવશે. કુમારે કહ્યું કે દેશના મતદારોની વિવિધતા મતદાન મથકો પર આવતા પ્રતિનિધિઓ દ્વારા તેની સંપૂર્ણ અભિવ્યક્તિમાં જોઈ શકાય છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત તહેવારોનો દેશ છે અને પ્રતિનિધિઓને લોકશાહીના તહેવારનો અનુભવ કરવા આમંત્રિત કર્યા છે. કાર્યક્રમની બાજુમાં, પંચે કઝાકિસ્તાન, ઉઝબેકિસ્તાન અને નેપાળના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરો અને તેમના પ્રતિનિધિમંડળો સાથે દ્વિપક્ષીય વાર્તાલાપ પણ કર્યો હતો.
દિવસની શરૂઆતમાં, પ્રતિનિધિઓને EVM-VVPAT, IT પહેલ, મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયાની ભૂમિકા સહિત ભારતીય સામાન્ય ચૂંટણી 2024 ના વિવિધ પાસાઓ વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. વરિષ્ઠ નાયબ ચૂંટણી કમિશનર ધર્મેન્દ્ર શર્માની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલ બ્રીફિંગ સત્રમાં નાયબ ચૂંટણી કમિશનર આરકે ગુપ્તા દ્વારા ચૂંટણીની ઝાંખીનો સમાવેશ થાય છે, ત્યારબાદ વરિષ્ઠ નાયબ ચૂંટણી કમિશનર નીતિશ કુમાર દ્વારા EVM-VVPAT પર પ્રેઝન્ટેશન આપવામાં આવ્યું હતું. ડાયરેક્ટર જનરલ (IT) ઇટા વર્મા દ્વારા ECI ની IT પહેલ પર પ્રેઝન્ટેશન અને જોઈન્ટ ડાયરેક્ટર (મીડિયા) અનુજ ચાંડક દ્વારા મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયા પર પ્રેઝન્ટેશન સત્રનો ભાગ હતો.
