પૂર્વ પીએમ મનમોહન સિંહના નિધન પર દેશમાં સાત દિવસનો રાજ્ય શોક રહેશે. શું રાષ્ટ્રીય શોક દરમિયાન સરકારી રજા છે? આવો જાણીએ આ સાથે જોડાયેલી તમામ બાબતો.
પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહના નિધન બાદ રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં રાષ્ટ્રધ્વજ અડધી ઝુકાવવામાં આવ્યો છે. પૂર્વ વડાપ્રધાનનું 92 વર્ષની વયે અવસાન થયું. ભારત સરકારે આજે નિર્ધારિત તમામ કાર્યક્રમો રદ કર્યા છે અને 7 દિવસનો રાષ્ટ્રીય શોક જાહેર કર્યો છે. ડૉ. મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર સંપૂર્ણ રાજ્ય સન્માન સાથે કરવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રીય શોક શું છે, તે કોણ જાહેર કરી શકે
દેશમાં જ્યારે કોઈ મોટો નેતા, કલાકાર કે એવી વ્યક્તિ હોય કે જેણે પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન રાષ્ટ્ર માટે મહત્ત્વનું કામ કર્યું હોય. તેથી તેમના નિધન પર રાજ્યમાં શોક જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ રાષ્ટ્રપતિને રાજ્યમાં શોક જાહેર કરવાનો અધિકાર હતો. કેન્દ્ર સરકારની સલાહ પર રાષ્ટ્રપતિ રાજ્યમાં શોક જાહેર કરતા હતા, પરંતુ નિયમોમાં ફેરફાર બાદ હવે રાજ્યોને પણ આ અધિકાર મળી ગયો છે. ઘણી વખત કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો અલગ-અલગ રાજ્ય શોક જાહેર કરે છે.
શું રાષ્ટ્રીય શોક પર સરકારી રજા છે
રાજ્યમાં શોક જાહેર કરવામાં આવે ત્યારે કોઈપણ શાળા કે સરકારી સંસ્થામાં રજા નથી. કેન્દ્ર સરકારની 1997ની સૂચનામાં જણાવાયું હતું કે રાજ્યના શોક દરમિયાન કોઈ સરકારી રજા રહેશે નહીં. નિયમો અનુસાર, જ્યારે રાષ્ટ્રપતિ અથવા વડા પ્રધાન પદ પર હતા ત્યારે મૃ*ત્યુ પામે છે, તે સ્થિતિમાં સરકારી રજા જાહેર કરવામાં આવશે. જો કે કેન્દ્ર કે રાજ્ય સરકાર ઈચ્છે તો રજા જાહેર કરી શકે છે.
રાષ્ટ્રીય શોક દરમિયાન શું થાય છે
ભારતીય ધ્વજ સંહિતા નિયમો અનુસાર, રાષ્ટ્રીય શોક દરમિયાન, વિધાનસભા, સચિવાલય સહિત મહત્વની સરકારી કચેરીઓ પર લહેરાવવામાં આવેલો રાષ્ટ્રધ્વજ અડધી માસ્ટમાં લહેરાવવામાં આવે છે. આ સિવાય કોઈ ઔપચારિક કે સરકારી કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવતું નથી. આ સમયગાળા દરમિયાન સત્તાવાર મનોરંજન પર પણ પ્રતિબંધ છે. આ સમય દરમિયાન માત્ર વિશેષ કાર્યો કરવામાં આવે છે.
રાષ્ટ્રીય શોક કેટલા દિવસ ચાલે છે
રાષ્ટ્રીય શોક કેટલા દિવસ ચાલવો જોઈએ તેની કોઈ મર્યાદા નથી. સરકારો તેમની અનુકૂળતા મુજબ રાજ્યમાં શોક જાહેર કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જ્યારે પૂર્વ પીએમ અટલ બિહારી વાજપેયીનું અવસાન થયું ત્યારે સાત દિવસનો રાજ્યનો દરજ્જો જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે ભૂતપૂર્વ સંરક્ષણ પ્રધાન અને ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન મુલાયમ સિંહ યાદવનું અવસાન થયું ત્યારે ત્રણ દિવસના રાજ્ય શોકની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.