મનોવિજ્ઞાન ભવનના અધ્યક્ષ ડો. યોગેશ જોગસણ અને અધ્યાપક ડો. ધારા આર. દોશી દ્વારા નોન સ્યુસાઈડલ સેલ્ફ ઇન્જરી એટલે કે જેમાં વ્યક્તિ આત્મહત્યા નથી કરતી પણ જાતને નુકશાન પહોચાડે છે તેના વિશેના કારણો અને લક્ષણો વિશે લાયબ્રેરી રીસર્ચ કરી માહિતી મેળવી
નોન સ્યુસાઈડલ સેલ્ફ ઇન્જરી એટલે ઇરાદાપૂર્વક શરીરને નુકસાન પહોંચાડવું અથવા ઇજા પહોંચાડવી, પરંતુ આ ક્રિયાનો હેતુ આત્મહત્યા નથી હોતો. આ સ્વ-નુકસાન સામાન્ય રીતે માનસિક અથવા ભાવનાત્મક સમસ્યાઓ કે તણાવ સામનો કરવા માટે કરવામાં આવે છે. આ અંગે મનોવિજ્ઞાન ભવનના અધ્યક્ષ ડો. યોગેશ જોગસણ અને અધ્યાપક ડો. ધારા આર. દોશી દ્વારા નોન સ્યુસાઈડલ સેલ્ફ ઇન્જરી એટલે કે જેમાં વ્યક્તિ આત્મહત્યા નથી કરતી પણ જાતને નુકશાન પહોચાડે છે તેના વિશેના કારણો અને લક્ષણો વિશે લાયબ્રેરી રીસર્ચ કરી માહિતી મેળવી છે.
મનોવૈજ્ઞાનિક કારણો
- ભાવનાત્મક પીડા અને તણાવ
- લાગણીઓને કાબૂમાં ન રાખી શકવું
- ઓછું કે નીચું આત્મસન્માન
- આંતરિક કે સામાજિક સમર્થનનો અભાવ
- આત્મ-નિયંત્રણની સમસ્યા
- પીડા દૂર કરવાનો પ્રયાસ કરવો
- સ્વ-સજા
- ભૂતકાળના આઘાતજનક અનુભવો
- માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિકૃતિઓ
- મનોરંજન અને ધ્યાન આકર્ષિત કરવાની રીત
- તણાવપૂર્ણ જીવન પરિસ્થિતિઓ મોબાઈલ ગેમ્સની વિવિધ અસરો મોબાઈલ ગેમ્સ બાળકો પર ઘણી રીતે નકારાત્મક અસર કરી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
આ બાળકોના માનસિક, શારીરિક અને સામાજિક વિકાસને અસર કરી શકે છે. અહીં કેટલીક મુખ્ય નકારાત્મક અસરો છે:
- શારીરિક સ્વાસ્થ્ય પર અસર: આંખો પર તાણ, ઊંઘની સમસ્યાઓ, શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ,મેદસ્વીતા, હાથ પગમાં અકળામણ
- માનસિક અને ભાવનાત્મક અસર: ડિપ્રેશન અને ચિંતા. વ્યસન, આક્રમકતા, અનિવાર્ય ક્રિયા અને વિચાર દબાણ, વ્યક્તિત્વ વિકૃતિ, ઉતર આઘાત તણાવ વિકૃતિ
- શૈક્ષણિક પ્રદર્શન પર અસર: ધ્યાનનો અભાવ, સમયનો ખોટો ઉપયોગ, ભણવામાં અરુચિ
- સામાજિક અસર:મિત્રોથી દૂર રહેવું, આંતરિક વાતચીતમાં ઘટાડો,એકલાપણું, અન્યને નુકસાન કરવું
- મૂલ્યો અને નૈતિકતા પર અસર: ભ્રષ્ટ વૃત્તિઓ, ચોરી, ગુનાખોરી
- કુદરત અને આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓથી અંતર
- શારીરિક અને માનસિક વિકાસમાં અવરોધો
- આક્રમકતા અને હિંસક વૃત્તિઓ
- વાસ્તવિકતાને કાલ્પનિકતાથી અલગ પાડવામાં મુશ્કેલી
- માનસિક અવલંબન
- સામાજિક વર્તણૂકમાં ફેરફાર
- વિકૃત દ્રષ્ટિકોણ
નોન સ્યુસાઈડલ સેલ્ફ ઇન્જરીના સામાજિક અને વ્યક્તિગત કારણો
- કૌટુંબિક અસ્થિરતા
- પીઅર પ્રેશર એટલેકે સમ ઉંમરના વ્યક્તિઓનું દબાણ
- માનસિક અથવા શારીરિક પજવણી (ગુંડાગીરી)
- સામાજિક અસ્વીકાર અને એકલતા
- સાંસ્કૃતિક અને સામાજિક ધોરણો
- સંબંધોમાં તણાવ ( સ્ટ્રેસ )
- ટીવી અને સોશિયલ મીડિયાનો પ્રભાવ
- સમાજમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિશે ગેરમાન્યતાઓ
- સમર્થનનો ( સહકાર ) અભાવ
- સામાજિક અલગાવ
- ભાવનાત્મક અવ્યવસ્થા
- ભાવનાત્મક પીડામાંથી રાહત
- આત્મ-નિયંત્રણનો અભાવ (આવેગ)
- ભૂતકાળનો આઘાત
- માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિકૃતિઓ
- સ્વસ્થ સામનો કરવાની વ્યૂહરચનાઓનો અભાવ
- સ્વ-દ્વેષ અને સ્વ-શિક્ષા
- સામાજિક નિષ્ફળતા અથવા અસ્વીકાર
નોન સ્યુસાઈડલ સેલ્ફ ઇન્જરી લક્ષણો
- સ્વ-ઇજાની પરિસ્થિતિ: વ્યક્તિ ઇરાદાપૂર્વક પોતાના શરીરને નુકસાન પહોંચાડે છે (જેમ કે કાપવું, બાળવું અથવા અન્ય શારીરિક ઇજા પહોંચાડવી).
- માનસિક સમસ્યાઓમાંથી રાહત મેળવવા માટે: આ ક્રિયા સામાન્ય રીતે માનસિક અથવા ભાવનાત્મક વેદનામાંથી રાહત મેળવવા માટે કરવામાં આવે છે.
- નુકસાન પહોંચાડવાનો હેતુ: જાતને નુકશાન કરવાનો હેતુ આત્મહત્યા નથી, પરંતુ ભાવનાત્મક અથવા માનસિક તાણનો સામનો કરવાનો છે.
